AGUSTOS2020
Özlem Yurdakul
Mutlu hormonlar...
Mutlu hormonlar...
Mutlu hissettiğimiz anlarda, bazı kimyasallar diğerlerine göre daha ön plandadır. Bunların özellikle mutluluk ilacı, yani, 'mutluluk üçlüsü' olarak bilineni ise serotonin, dopamin ve oksitosin'dir.
Eğer uyku düzenimiz yeterliyse ve bağırsak- beyin sistemi arasındaki ilişkimiz mükemmelse, ilgili hormonlar bizi işleyiş açısından rahat ettirecek kadar ‘uyumlu’ demektir.
Ruhsal rahatlığımız açısından ise, bazı besinler diğerlerine göre daha ön plandadır. Karbonhidrat zengini besinler, bir iki saat içinde öfke ve gerilim gibi duyguların yatışmasını sağlar.
Yüksek miktarda yağlı diyetlerde ise, agresyon gibi olumsuz duygu değişikliklerine düşük miktarlılara göre daha az rastlanır.
Özellikle sıkıldığımız anlarda tercih ettiğimiz tuzlu çeşitler, stres seviyemizi düşürerek sosyal ilişkilerimiz açısından önemli olan oksitosin seviyesini artırır.
Duygusal olarak dengeli olabilmek için güçlü bir sinir sistemine ihtiyaç var. Bu yüzden de diyetimizde keten tohumu, ceviz, karides, halibut, Atlantik somonu ve chia tohumu gibi besinler yeterli miktarda bulunmalı.
Bağırsaklarımızla ile ilgili sorunlarımız da beyin bağırsak işleyişini önemli ölçüde etkiler; Miso, kefir, tempeh, kombucha, sauerkraut gibi probiyotikler ile yüksek lifli probiyotiklerin besinlerle yeterli miktarda alınması gerekir.
Vitamin C, DHA, vitamin E, selenyum, beta- karoten gibi antioksidanlar ise dengeli hormonal işleyiş açısından oldukça önemlidir.
Ruhsal sağlığımız açısından, beslenmemizde yer alması gereken diğer önemli besin grupları ise d vitamini, selenyum, çinko, kalsiyum, B12, folik asit ve tabii ki magnezyum.
Serotonin, mutlu hissettiğimiz anlarda öncü kimyasaldır, uyku düzenimiz, vücut sıcaklığımız ve iştah açısından da önemi büyüktür.
Vücutta yeterli seviyede üretimi için gerekli olan diyet çeşidi ise, yüksek miktarda karbonhidrat/düşük miktarda proteinli olanlardır.
Dopamin, iyi bir ödül ve motivasyon hormonudur. Sentezinde gerekli olan aminoasitler ise et, süt, yumurta ve kabuklu kuru yemişlerde bulunan L- tirozin ve fenil alanindir.
Aslında glikoz ve sukroz açısından zengin yiyecekler, beynin ödül sistemini aktifleştirdiği için, dopamin işleyişini büyük ölçüde etkileyerek, bağımlılık yapar ve oldukça tehlikelidir.
Sağlığımız için gerekli üçlü ise beslenme, uyku ve egzersizdir. İyi bir uyku, egzersiz çalışmalarından sonra kasların tamir edilmesi, iyi bir konsantrasyon ve iyi bir metabolik işleyiş açısından gerekir.
Rahat bir uyku için önerilen besinler ise, melatonin hormonunu yüksek miktarda içeren zencefil, mercimek, hardal, mantar, yulaf, pirinç, kavrulmuş kahve çekirdeğidir.
Mutluluk kimyasallarının düzenli işleyişi açısından öncelikli olarak, relax konumda olması gereken sinir sistemi, mide--bağırsak sistemine dost beslenme şekli, yoga, meditasyon, nefes teknikleri gibi güçlü sosyal aktiviteler gerekli.
Diğerleri ise, güçlü bir sosyal iletişim, gereken besinsel katkıları almak ve serotonin emilimini artırmak için gerekli olan güneşten bolca faydalanmaktır.